Samenvatting Aardrijkskunde havo 5 BuiteNLand (3e ed) Hoofdstuk 3 : Brazilie (2024)

Samenvatting

Voorbeeld 2 van de 10 pagina's

gesponsord bericht van onze partner

• Heel boek samengevat? Nee
• Wat is er van het boek samengevat? H3
• Geupload op 26 februari 2019
• Aantal pagina's 10
• Geschreven in 2018/2019
• Type Samenvatting

Onderwerpen

• brazilie
• aardrijkskunde
• buitenland
• havo 5
• havo5
• brazilië
• examen

• 3e editie

• havo

Gekoppeld boek

Geschreven voor

• Instelling Middelbare school
• Niveau HAVO
• Vak Aardrijkskunde
• School jaar 5

Alle documenten voor dit vak (1539)

Voorbeeld van de inhoud

Samenvatting hoofdstuk 3: Gebieden:
docent: Dhr. Wentink
Aardrijkskunde Havo 5 Hoofdstuk 3 Indonesië

Aardrijkskunde hoofdstuk 3 paragraaf 1 BEELD VAN BRAZILIE

Beelden
Brazilië doet je dromen over voetbal, oerwoud, strand en carnaval. Jouw persoonlijke
interpretatie van een gebied op basis van eerdere ervaringen/standpunten noemen we
een mental map. Maar een land dat 200x groter is dan Nederland moet toch meer te bieden
hebben dan het stereotype beeld van hiernaast? Met behulp van deze samenvatting ontwikkel
je voor het land Brazilië een objectief feitenbeeld: het geografisch beeld.

Een geografische beeld bestaat uit 5 aspecten:
1: de absolute ligging (de positie van een plaats/land op de aardbol, gemeten vanaf de evenaar en de Greenwich-meridiaan)
Voorbeeld: Brazilië is, op het zuidelijkste deel na, gelegen tussen de keerkringen.
2: de relatieve ligging (is de ligging ten opzichte van andere gebieden, waarbij bereikbaarheid en toegankelijkheid van
belang zijn) Voorbeeld: Brazilië heeft 10 buurlanden.
3: de fysische kenmerken (natuurlijke omgeving, gekoppeld aan de ruimtelijke inrichting) Voorbeeld: In het noordoosten van
het land komt steppeklimaat voor waardoor hier vervolgens relatief weinig landbouw voorkomt.
4: de sociale kenmerken (het demografische beeld > aantal inwoners, gegevens over de bevolkingsgroei en de samenstelling
van de bevolking) Voorbeeld: de gemiddelde leeftijd in Brazilië is 32 jaar.
5: de relaties met anderen (elk gebied maakt deel uit van een groter gebied. Met dit grotere gebied zijn er onderlinge
relaties) Voorbeeld: de belangrijkste handelspartners zijn China, de VS en Argentinië.

Beeldvorming
Brazilianen leven in krottenwijken, Nederlands blowen in coffeeshops en Amerikanen hebben vuurwapens. Allemaal
typische voorbeelden van stereotypen, een algemene karakterisering van een gebied of groep. De beelden ontstaan door
het nieuws, 1e google hits, reisgidsen etc. Naast het feit dat deze beelden onvolledig zijn, heeft ieder persoon ook zijn eigen
perceptie, een invulling op de werkelijkheid op basis van eigen ervaringen en kennis.

Beelden veranderen
Rond 1500 was Brazilië voor de Europeaan een exotisch land vol wilde indianen.
Inmiddels is het de status van ontwikkelingsland/exploitatiekolonie gepasseerd en
mag je Brazilië een volwaardige handelspartner/concurrent noemen. Toch is het nog
niet zo ver als de westerse centrumlanden. Brazilië heeft vele gezichten: contrast
tussen arm/rijk, natuur/ontbossing, dansende indianen en Duitse bierfeesten.

Aardrijkskunde hoofdstuk 3 paragraaf 2 SOCIALE ONTWIKKELING

Demografie

De Braziliaanse bevolking = jong. Ondanks het dalende geboortecijfer, (aantal geboortes
per 1000 inwoners, per jaar) is de natuurlijke bevolkingsgroei (aantal geboorten – de
sterfte) nog steeds hoog > zie bevolkingsdiagram bron 8.

50 jaar geleden kreeg een Braziliaanse vrouw gemiddeld 6 kinderen, nu ligt dat aantal
onder de 2. Vergrijzing (stijging van de gemiddelde leeftijd)ligt dus op de loer. Dit komt
door:

- Stijgende welvaart (beter onderwijs, hoger opgeleide vrouwen, betere zorg)
- Maatschappelijke veranderingen (media showt kleine gezinnen, invloed kerk zwakt af)
- Overheidsbeleid van gezinsplanning (subsidie anticonceptiepil + voorlichting)

De sociale bevolkingsgroei (immigratie - emigratie) is al jaren ligt negatief. Mensen vertrekken eerder dan dat ze richting
Brazilië verhuizen gezien de gemiddelde leefomstandigheden in buurlanden beter zijn.

, Verstedelijking
86% Van de inwoners in Brazilië woont in
een stad. De verstedelijkingsgraad ligt dus
hoog. Vanaf 1950 stijgt vanuit het
zuidoosten het verstedelijkingstempo
doordat in de grote megasteden als Rio de
Janeiro en São Paulo de opkomende
industrie vele arbeiders aantrekt.

Door deze plotselinge stroom van laag
opgeleide arbeidsmigranten bleek dat de
gebrekige voorzieningen (infrastructuur,
woningen en kavels) in het zuidoosten
leidde tot problemen voor de grote steden:

- Sloppenwijken/favela’s ontstonden
- forse toename van criminaliteit en geweld

De rijke Brazilianen verzamelden zich in bewaakte en ommuurde woonwijken, ook wel gated communities genoemd. De
ruimtelijke segregatie (bevolkingsgroepen met gelijke kenmerken gaan bij elkaar in aparte wijken wonen) is nog altijd heel
duidelijk zichtbaar. De infrastructuur tussen de ene en de andere regio verschilt sterk. De “gouden driehoek” tussen Belo
Horizonte, São Paulo en Rio de Janeiro bevat een hoge en vormt een stedelijk netwerk met goede verbindingen. Doordat
een derde van de totale bevolking van Brazilië beslag legt op een relatief klein gebied, is de bevolkingsdruk hoog.

Sociale ongelijkheid
Ondanks een stijgende gemiddelde welvaart, toont de Lorenzcurve aan dat het verschil
tussen arm en rijk in steden en op het platteland in Brazilië groot is. Op het platteland
bepaalt een kleine groep grootgrondbezitters over de “landlozen”. Er bestaat verband
tussen etniciteit (huidskleur, ras, afkomst) en rijkdom. Mensen met een mix van
Europese en inheemse voorouders worden mestiezen genoemd.

Aardrijkskunde hoofdstuk 3 paragraaf 3 ECONOMISCHE ONTWIKKELING

Blijft de economie groeien?
Met name doordat China, de belangrijkste handelspartner, veel
grondstoffen importeert vanuit Brazilië, steeg vanaf de 21e eeuw de
Braziliaanse economie jaar na jaar. Van alle exportproducten (ook wel
exportpakket) overheersen nog altijd de grondstoffen en agrarische
producten. Brazilië streeft naar meer industrialisering
(grondstofverwerking tot eindproduct) om zo meer welvaart te
genereren en minder afhankelijk te zijn. Het importpakket bestaat
voornamelijk uit consumptiegoederen. Het verschil tussen de kosten
voor de import en export noemen we de handelsbalans. Mede door
export en buitenlandse investeringen werd er jaarlijks meer verdient.

BBP: De waarde van alle goederen en diensten die in een land worden geproduceerd.
BBP/pp: De waarde van alle goederen en diensten die in een land worden geproduceerd + gedeeld door het aantal mensen.

Het bbp/pp in Brazilië bedraagt 6.000 dollar. Dit is relatief veel voor een ontwikkelingsland maar lager dan bijvoorbeeld dat
van nabije landen als Chili en Argentinië. Geld dat “zwart” verdient wordt, is hierin niet meegerekend. Deze informele sector
is niet meetbaar maar zal zeker substantieel zijn in Brazilië. Sinds de economische crisis van 2010 neemt de groei af (zie
bron 12) en zakt het bestaansniveau.