Hoofdstuk 3: Brazilië
3.1 Beeld van Brazilië
Als je alle mensen over één kam scheert, noem je dit een stereotype. Dit komt doordat we dingen in de media zien of lezen, waardoor je een slecht beeld krijgt. Iedereen heeft een eigen perceptie. Dit is dat iedereen op basis van eigen ervaringen en kennis een beeld vormt van iets, bijvoorbeeld een land of cultuur. Een geografisch beeld is dat je een beeld ergens van hebt op basis van controleerbare feiten.
3.2 Sociale ontwikkeling
De natuurlijke bevolking in Brazilië is nog erg hoog. Er is wel een daling van het geboortecijfer. Oorzaken voor de daling van het groeicijfer en de vergrijzing in Brazilië zijn:
- Stijgende welvaart. Er is beter onderwijs, waardoor vrouwen beter opgeleid zijn. Ook is er een betere gezondheidszorg.
- Maatschappelijke veranderingen. De televisie laat kleine gezinnen zien. Ook verliest de kerk invloed, die tegen geboortebeperking is.
- Het overheidsbeleid van gezinsplanning. De overheid subsidieert de anticonceptiepil. Voor de arme mensen is het helemaal gratis.
Brazilië heeft een grote verstedelijkingsgraad. Vanaf 1950 kwam er namelijk vooral werk vrij in de industrie. Steden konden dit niet aan. Sloppenwijken (favela’s) kwamen massaal op. De rijke bewoners wonen in gated communities. Deze wijken zijn bewaakt en ommuurd.
De gouden driehoek in Brazilië bestaat uit Belo Horizonte, Sao Paulo en Rio de Janeiro. Die staan in verbinding door een goed stedelijk netwerk. Braziliaanse steden hebben een bepaalde opbouw. Het centrum van de stad is gebouwd door de Portugezen. Om dit centrum heen wonen de middenklasse en de rijken in gated communities. Weer daaromheen staan de favela’s. Er is hier dus sprake van zichtbare ruimtesegregatie.
Ondanks de stijging van de welvaart, is er nog grote sociale ongelijkheid. Ook op het platteland is dit zichtbaar. Een kleine groep grootgrondbezitters bezit meer dan de helft van de landbouwgrond. In Brazilië is er een verband tussen etniciteit en rijkdom. Hoe donkerder de kleur van de huis, hoe minder kansrijk. Een mix van Europese en inheemse voorouders, noem je mestiezen.
3.3 Economische ontwikkeling
Agrarische producten en grondstoffen vormen het grootste deel van het exportpakket. Al wil het land wel steeds in de tertiaire sector terechtkomen. Ze importeren steeds meer consumptiegoederen. Het aantal buitenlandse investeringen neemt ook toe. Het bbp/hoofd lijkt hoog voor Brazilië, maar er werken veel mensen in de informele sector. Deze mensen verdienen vaak heel weinig, ze zijn namelijk ongeschoold. Van de informele sector worden geen cijfers bijgehouden.
De overheid houdt zich bezig met het bestrijden van de sociale ongelijkheid en armoede, dit heet good government. De bevolkingsparticipatie stijgt. Dit betekent dat burgers steeds meer van zich laten weten. Corruptie zorgt ervoor dat democratisering wordt tegengehouden.
Verschillen in welvaart en ontwikkeling tussen gebieden, heet regionale ongelijkheid. Aan de kust is het brp/hoofd hoger dan in het binnenland, door het koloniale verleden.
3.4 Landschap, klimaat en vegetatie
Het landschap van Brazilië is erg divers. Je kunt het verdelen in delen:
- Het Amazonegebied. Warm en vochtig (temperatuur altijd boven 20 graden en veel regen) . Grote biodiversiteit. Selva (tropisch regenwoud). Mangroves zijn tropische bomen of struiken die langs de kust groeien.
- De cerrado. Een vochtige savanne met struikgewas. Veel kronkelige takken. Cerrado betekent ondoordringbaar, doordat je hier moeilijk doorheen kan komen. Er groeit llanos (gras).
- Droog steppe-achtig gebied. Bestaat uit grassen, struiken, cactussen en enkele bomen. Verdamping is groter dan de neerslag. Lange droge periode van 8 maanden. Bij regentijd wordt het een groene oase.
- Moerasgebied.
- Atlantisch regenwoud. Regenwoud met veel verschillende plant- en diersoorten.
- Boomloze grasvlakte.
Het hoogland van Guyana ligt in het noorden van Brazilië en in haar buurlanden. Er is hier weinig reliëf, maar het gebied ligt wel boven 500 meter van het NAP.
Brazilië heeft veel verschillende klimaten. In het noorden een tropisch klimaat, in het zuiden een gematigd klimaat. Omdat Brazilië ten zuiden ligt van de evenaar, zijn de seizoenen omgedraaid.
3.5 Natuurlijke rijkdom
Brazilië heeft veel natuurlijke hulpbronnen, zoals ertsen. Dit is een gesteente waaruit metaal wordt gewonnen. Brazilië is één van de grootste producten van de ijzererts. Ertsen worden gevormd door dit proces:
Gesteente gaat sedimenteren. Dit gesteente zakt uiteindelijk naar beneden, waar het magma wordt. Dit magma stolt weer. Er worden erts gevormd door druk. Door verwering en erosie, komen de erts aan het oppervlakte te liggen.
Brazilië beschikt over fossiele energiebronnen, vooral aardolie. Aardolie wordt gevormd doordat dode plankton voor miljoenen jaren op elkaar is gestapeld.
Moedergesteente: Gesteente dat gevormd is door plankton, wat aardolie en gas bevat. Reservoir gesteente: Gas en aardolie probeerden naar boven te komen vanuit het moedergesteente. Door een ondoordringbare laag, is het vast komen te zitten in een reservoir.
In Brazilië wordt ook biobrandstof gewonnen. Dit wordt geproduceerd uit plantaardig materiaal. De Brazilianen hadden eerst niet door dat ze olie hadden. Daardoor zochten ze een manier om hun eigen brandstof te produceren, dat is dus biobrandstof geworden. Ze produceren vooral bio-ethanol, dat bestaat uit suikerriet.
Ook houdt Brazilië zich bezig met hydro-elektriciteit, stroom uit waterkracht. Er zijn hierdoor veel stuwdammen gebouwd. Voordelen van stuwdammen zijn: Het opwekken van hydro-elektriciteit en stroom uit waterkracht en de bereikbaarheid wordt beter in het gebied. Nadelen van stuwdammen zijn: Flora en fauna en inheemse volkeren verdwijnen. Er is sprake van landroof/landgrabbing. Kapitaalkrachtige bedrijven kopen grote stukken land op. Hierdoor verdrijven ze de kleine boeren.
3.6 Brazilië in Zuid-Amerika en de wereld
Hoe is Brazilië een BRICS-land geworden?
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.